Het is Mariska Orbán, hoofdredacteur van Katholiek Nederland, weer gelukt. Met een tweet over abortus heeft zij de hele ‘pro-abortuskerk’ over zich heen gekregen. Haar stelling: ‘GroenLinks is laf, omdat die partij zich wel zorgen maakt over meikevers, maar een discussie over abortus niet aandurft.’ Het kwam haar op een veelheid van beledigingen en bedreigingen te staan.
Deze gang van zaken is voor Koert van Bekkum in zijn redactioneel commentaar in het ND van woensdag 26 januari aanleiding tot de vraag: Is dit wel een verstandige manier om de strijd tegen abortus te voeren? Komen we op deze manier wel een steek verder? Hij verwijst naar een soortgelijke metadiscussie (discussie over een discussie) in Amerika. Daar wordt ervoor gepleit de strijd tegen abortus te voeren als een strijd voor het leven: goede voorlichting geven, aanstaande moeders steunen, het afbreken van zwangerschappen om reden van ras, geslacht of handicap via discussies en gesprekken ontmoedigen, omstandigheden verbeteren. Zeg maar de manier waarop de VBOK (nu Siriz) haar werk doet.
Slechts ten dele ben ik het met hem eens. Zeker, het is van belang veel energie te steken in positieve activiteiten om daarmee de vraag naar abortus te ontmoedigen. En zeker, het is van belang ons te verplaatsen in de positie van vrouwen die hun zwangerschap als een groot probleem ervaren. We zijn er niet mee door frontaal in de aanval te gaan. Als dat de enige inzet zou zijn, zouden we de mensen die hulp nodig hebben bij het omgaan met hun ongewenste zwangerschap in de kou laten staan.
Toch is dat niet voldoende. De reacties op de gepeperde uitspraken van Orbán maken duidelijk dat er een taboe ligt op de abortusdiscussie. Dat betekent dat bij het goede recht van abortus provocatus geen kritische vragen meer gesteld mogen worden. Het betekent ook dat men niet bereid is onder ogen te zien hoe afschuwelijk een gewelddadige vruchtafdrijving van een mens in wording eigenlijk is.
Dit taboe moet worden doorbroken. Want de werkelijkheid moet wél onder ogen worden gezien. Het kan en mag niet worden geaccepteerd dat kwaad een verworven goed genoemd wordt. Abortusgedachten mogen niet langer worden verdoofd door de pijn te ontkennen en te verzachten, en de aandacht af te leiden naar gedachten over autonomie en emancipatie. Laten we niet een andere kant op kijken maar een misstand onthullen als misstand. Dat kan ertoe leiden dat de vanzelfsprekendheid van een gegroeide praktijk verdwijnt. Als dat gebeurt, worden mensen gedwongen zich te realiseren waar ze mee bezig zijn.
Per definitie leidt het doorbreken van taboes tot heftige reacties. Orbán is bereid die te incasseren. Ze lijkt daarin wat op Geert Wilders. Die neemt ook geen blad voor de mond als hij van mening is dat gegroeide praktijken van hun vanzelfsprekendheid moeten worden ontdaan. Toch is er een groot verschil. Het probleem met Wilders is, dat zijn duidelijkheid ten koste van zwakken gaat. Orbán komt daarentegen juist voor zwakken op. Ik kan daarvoor alleen maar groot respect hebben.