Op dinsdagavond 6 december zijn enkele panden gelegen naast de bibliotheek van de theologische universiteit van de PThU aan de Oudestraat in Kampen uitgebrand. Daardoor liepen ook de collectie die daarnaast waren opgeslagen gevaar. Ze hebben uiteindelijk geen brandschade en ook geen waterschade opgelopen, maar wel ‘forse rookschade’. En het gebeurde ook nog eens op de dag waarop de dies natalis van de universiteit werd gevierd (in verband waarmee de bibliotheek die dag al om half een gesloten was).
Dit bericht ging niet aan mij voorbij, liefhebber van boeken als ik ben. Er was nog een extra reden om van de gebeurtenissen onder de indruk te zijn. Een dag eerder, 5 december, was ik ’s middags even heen en weer naar Kampen gegaan om in de beide theologische bibliotheken boeken te lenen. Op de locatie in de Oudestraat had ik nog een gesprekje met een medewerkster over wat er na de sluiting van de universiteit met de collectie zou gebeuren. Ze sprak van vier en een halve kilometer aan boeken waarvan een deel zou worden ondergebracht aan de VU in Amsterdam en een deel in Groningen. Beide instellingen hebben samen echter niet meer dan twee kilometer aan beschikbare ruimte. Wat er met de overige twee en een halve kilometer zou gebeuren, was nog niet duidelijk.
Waar heb je het dan over? Over de ontmanteling van een eertijds gerespecteerd bolwerk van theologiebeoefening. Je staat stil bij de vergankelijkheid van eens stevig in de kerken verankerde instituten. Maar dan blijkt het ineens veel sneller te kunnen. Anderhalve dag later wordt de complete collectie bedreigd.
De gebeurtenissen versterken voor mij het gevoel dat we nergens zeker meer van kunnen zijn. Niet van de westerse superioriteit (kijk naar de financiële crises in Amerika en Europa) en niet van de invloed van de kerken in onze westerse samenlevingen (kijk naar de om zich heen grijpende kerksluitingen in PKN en RKK, en de desastreuze onthullingen over seksueel misbruik door priesters), en niet van de bescherming van gevestigde kerken in Arabische landen. En dan komen daar dan ook de risico’s op ordinaire calmiteiten nog bij.
Ook de gebeurtenissen rond de theologische bibliotheek in Kampen laten zien dat we ervanaf moeten voor onze zekerheden terug te vallen op traditionele verworvenheden. We worden teruggeworpen op één zekerheid, de belofte van Gods bescherming, leiding en overwinning. Onze voorrechten en voordelen zijn geestelijk. Laten we daar onze kracht maar in zoeken. En intussen zijn we dankbaar dat die vier en een halve kilometer aan boeken gespaard is gebleven.