In de berg kranten die na de vakantie op mij wachtte sprong één artikel eruit. Dat was het artikel van Maarten Wisse in het ND van 4 juli 2008 over het nummer ‘Let it rain’ van Michael W. Smith. Toen hij het hoorde en zag kreeg hij er kippenvel van. Zelfs bij herhaald luisteren en kijken. Hij wist niet of hij dit positief of negatief moest duiden. Het negatieve overheerste. Want hier werd de aanwezigheid van God als het ware afgedwongen. ‘Laat je stem horen, strek je handen uit. God laat me uw heerlijkheid zien! God laat me uw macht zien!’ Het achtergrondkoortje zingt door: ‘Let it rain. Open de hemelse watersluizen. Let it rain’ in een eindeloze herhaling. Soms heel zacht. Soms zwijgt de muziek totaal. Alleen het publiek zingt door. En dan zwelt het weer aan. Overgave. Aanbidding. Smeekgebed. Inderdaad om de rillingen van over de rug te krijgen.
Ik houd van emotioneel kippenvel. Het vulkaanlandschap op een Canarisch eiland. Een dreunend neerstortende watermassa. Een opkomende vloed met golven die op de rotsen uiteenspatten. Tragiek, dramatiek en verzoening in een aangrijpend boek. Een ontroerend orgelconcert. Een song van Michael W. Je hart is te klein. Het staat helemaal open. Je laat je meevoeren. Je raakt in extase. Tranen biggelen over je wangen. Iets om nooit te vergeten.
Is God daarin? Is Gods aanwezigheid daarin op te roepen? Is het legitiem om dat te proberen?
Het probleem van Maarten met Michael is, dat die zijn muziek gebruikt om God als het ware te manipuleren zodat Hij wel aanwezig moet zijn. Ik gebruik dit woord ‘manipuleren’ even neutraal als Maarten het woord ‘magie’ (zie het ND van 12 juli). Toch beoordeelt hij dat manipuleren, die magie, met betrekking tot God als het bedenkelijke. God laat zich niet manipuleren. Zo kun je je niet laten opwerken tot een echte ervaring met God.
Dat sluit volgens Maarten niet uit dat God erin aanwezig is. God doet met kromme stokken rechte slagen. Maar dat geeft ons niet het vermogen en de toestemming de aanwezigheid van God te organiseren.
Maarten voelt dat er ergens iets niet goed zit en hij probeert het lek boven te krijgen. Dat is belangrijk genoeg, want Michael staat niet op zichzelf. Veel opwekkingsmuziek en bijvoorbeeld grote delen van de EO-jongerendag zijn erop gericht ervaringen met God op te roepen. Veel bevindelijke preken trouwens ook. Waar gaat het fout? Maarten zoekt het in de poging om via de gekweekte sfeer de verbinding met God tot stand te brengen. Is dat het?
Je zou ook kunnen verdedigen dat God met zijn heerlijkheid er al lang is, maar dat wij er nog niet voor open staan. Aanbiddingsmuziek wordt dan een genademiddel waarvan de Heilige Geest gebruik kan maken om onze harten voor Gods aanwezigheid te openen. ‘Open de sluizen van de hemel’ betekent dan: open mijn hart voor uw overvloedige heerlijkheid. God maakt gebruik van middelen om in ons hart toewijding en geloof teweeg te brengen. Hij roept ons zelfs op van de door Hem gegeven middelen gebruik te maken.
Toch klopt er iets niet. Daarin heeft Maarten volgens mij gelijk. De kern van de onbevredigende gang van zaken zou wel eens kunnen zitten in het ontbreken van persoonlijke verootmoediging. De toegang tot God loopt via het kruis, waar Christus verschrikkelijk heeft geleden voor onze zonden. In ‘Let it rain’ ontbreekt deze essentie. Bij het publiek eveneens. Dat is er te gretig op uit te genieten. Daar heeft het per slot van rekening een hoge entreeprijs voor betaald.
Wat gebeurt er wanneer verootmoediging en verzoening de weg tot God bepalen? Dan zijn we niet langer gericht op wat wij beleven. Het gaat om de eer van God. We vallen er zelf tussenuit. We ontdekken dat de ontmoeting met God een genadig wonder is. We mogen alle menselijke zeilen bijzetten om ons daarop te concentreren. God maakt er gebruik van.
Michael is een begenadigd christenmusicus. Zijn roem is groot. Dat kan hem in de weg staan. Tegelijk heeft hij het in zich om dienstbaar te zijn aan het wonder van Gods aanwezigheid. Als je het vermogen hebt om een zaal in vervoering te houden wanneer je de muziek een moment totaal stil legt, dan heb je de gave om mensen te bepalen bij de nederigheid van God in de gestalte van Jezus. Maar laat hij wel uitkijken. God manipuleren dat gaat niet. Maar een zaal manipuleren lukt sommige mensen wel. Als je dat laat gebeuren krijg je stenen voor brood.