Onlangs is het boek Ongeordende liefde uit 2006 van Antoine Bodar herdrukt. Een deel van het vraaggesprek dat Dick Schinkelshoek met hem had, gaat daarover. Het is gepubliceerd in het ND van 16 februari. Ongeordende liefde heeft betrekking op de liefde tussen homoseksuelen. De benaming ‘ongeordende liefde’ houdt een veroordeling in. Het blijkt een genuanceerde veroordeling te zijn. Ik heb er een vraag over.
Bodar noemt een homoseksuele liefdesrelatie ongeordende liefde, omdat die niet volgens de orde is die God geschapen heeft. De homoseksuele leefwijze is iets wat God niet wil. Tegelijk zegt hij tegen orthodox-protestantse kerken dat ze niet te veel regels rond de plek van homoseksuelen in de gemeente moeten bedenken. Het leven haalt het niet altijd bij de leer. Niet iedereen kan het opbrengen naar het ideaal te leven dat God van ons vraagt. Dat vraagt op pastorale oplossingen en milde nabijheid. Maar ga die liefde niet ‘geordend’ noemen!
De pastorale ruimte die hij bepleit waardeer ik. Maar waarom spreekt hij over de volle breedte van de homoseksuele beleving van ongeordende liefde? Uit het feit dat die niet overeenkomt met de oorspronkelijke orde die God in zijn schepping heeft bedoeld, kun je toch niet afleiden dat per definitie iedere orde ontbreekt?
Ik ontken natuurlijk niet dat homoseksuele verlangens tot wanorde kunnen leiden. Wanneer iemand zijn of haar hartstochtelijke seksuele begeerten volgt, brandt er een vuur dat niet meer te beheersen is en zich aan alle structuurbepalende principes onttrekt. Er is geen trouw, er ontstaat geen duurzame relatie, er is geen veiligheid. Dat geldt overigens net zo goed voor heteroseksuelen als voor homo’s.
Het lijkt me de uitdaging mensen te helpen hun seksuele verlangens op een ordelijke manier te beleven, ook homo’s. Dat kan door in onthouding te leven, mits niet op een andere manier de seksuele lust en/of de frustratie overheersend wordt, in obsessies en depressies. Dan kan men niet van een geordend bestaan spreken. Maar het kan toch ook door aan te dringen op een relatie voor het leven, analoog aan het huwelijk zoals God dat heeft bedoeld. Even afgezien van de vraag of dit de goede weg is, het is toch een weg waarin ordening plaatsvindt en die we niet ongeordend kunnen noemen.
De tegenwerping zal zijn: het is niet volgens Gods orde in de schepping. Maar verdient alleen de ideale orde de naam orde? In de schepping heeft God ook het dreigen met en het gebruik van geweld niet bedoeld. Dat was ook niet nodig, omdat door de mens nog geen kwaad was gedaan en er nog geen vergelding en afschrikking nodig waren. Toch is er een overheid die het geweldsmonopolie bezit, juist om de orde te handhaven. Het lijkt me absurd deze rechtsorde ongeordend te noemen, omdat die door God in de schepping niet is bedoeld.
Iets soortgelijks is aan de orde bij homoseksuele liefde. Veel mensen kiezen daar niet voor, maar komen zichzelf zo tegen. Dan is toch iedere manier om de hunkering naar homoliefde in goede banen te leiden een voorbeeld van ordening? En denk bij ‘in goede banen’ niet meteen aan een moreel oordeel, maar vooral aan iets waarin mensen hun leven op orde hebben, zonder chaos, wanhoop of misbruik van anderen.
Waarom deze positieve kant niet gehonoreerd?