In het ND verschijnt op gezette tijden (donderdags?) een rubriek van Maurice Hoogendoorn onder de naam ‘Bidden’, waarin een min of meer bekende Nederlander omschrijft wat bidden voor hem of haar betekent. Daardoor word je als lezer natuurlijk ook aangespoord bij jezelf te rade te gaan. Wat betekent bidden voor mij? Hierover wil ik wel iets zeggen, maar ik doe dat indirect, via een boekje van Anne van der Bijl en Al Janssen onder de titel Ontwapenend gebed: Hoe de Vervolgde Kerk ons gebedsleven inspireert. Wat daarin over het gebed wordt gezegd, inspireert mij.
Zij plaatsen het gebed in het kader van de grote geestelijke strijd tegen het rijk van de duisternis. Dat wordt ingevuld door hun ervaringen bij Open Doors, waarvan Anne van der Bijl de oprichter is. Deze organisatie is geworden met het smokkelen van bijbels naar de oostbloklanden in de tijd van het IJzeren Gordijn en richt zich nu op christenen wereldwijd die om hun geloof worden vervolgd, zoals christenen in moslimculturen.
Wij hebben een strijd te voeren tegen het kwaad. In Efeziërs 6 roept Paulus ertoe op de geestelijke wapenrusting aan te trekken. Allerlei onderdelen van die wapenrusting worden beschreven en geestelijk vertaald. Dit gedeelte loopt uit op een oproep tot gebed. Het valt op, dat het gebed niet als onderdeel van de wapenrusting wordt beschreven. De beeldspraak is ten einde als het gebed aan de orde komt. De auteurs concluderen hieruit, dat het gebed maar niet een van de instrumenten in de strijd is, het gebed is zelf het slagveld. Daar wordt de strijd gevoerd voor het koninkrijk van God.
Hoe dan? In de eerste plaats doordat het gebed een daad is van overgave aan God. Het meest krachtigte gebed is: ‘Hier ben ik.’ Nader uitgewerkt: ‘Heer, laat mij zien wat U ziet, horen wat U hoort, liefhebben wat U liefhebt, haten wat U haat en voelen wat U voelt.’ We leren God onverdeelde aandacht te geven, in plaats van voorrang te geven aan onze eigen plannen, belangen of problemen. Ddit gebed van toewijding wordt door God verhoord.
De grote invloed van dit gebed heeft daarmee te maken dat er in het bidden geen grenzen zijn, geen gevangenismuren en geen gesloten deuren. Via het gebed geeft God ons toegang tot de onbegrensde macht van Jezus Christus zelf. Daarom is het gebed de beste manier om de plannen van de duivel te dwarsbomen.
Dit gebed doet iets met de bidder. Een voorbeeld daarvan is, dat als ‘brother Andrew’ met een auto vol bijbels een grens wilde oversteken, de moed hem in de schoenen zonk. Hij bad dan net zo lang tot de angst wegzakte. Dan zette hij koers naar de grensovergang. Een andere illustratie is het gebed van Jezus in Getsemane. De uitleg daarvan is best gewaagd, maar zet wel je aan het denken. De werkelijke overwinning vond plaats in Getsemane, toen de beslissing het kruis te dragen genomen werd, en niet pas op Golgota, toen Jezus onze zonden droeg. Anders gezegd: de werkelijke overwinning werd behaald in het gebed.
In een ander verband wordt een citaat van Oswald Chambers gegeven, dat over dezelfde dingen gaat: ‘Het is niet zozeer dat gebed dingen verandert, gebed verandert vooral mij, en dan kan ik vervolgens dingen veranderen.’
Maar het gebed doet ook iets met God. Dat wordt kernachtig verwoord in een omschrijving van de geestelijke strijd:
– De kerk en de wereld zijn elkaars aartsvijanden
– Het kwaad lijkt succes te hebben, maar dat is alleen maar schijn
– God is aan het werk, zij het ongezien
– De onzichtbare hand van God wordt in beweging gebracht door gebed.
Wij mogen daarom alles aanwenden om God in beweging te brengen, zoals Mozes dat deed toen hij voor het volk pleitte. In een citaat van Walter Wink: ‘Bijbels gebed is brutaal, schaamteloos en onbehoorlijk. Het lijkt meer op het pingelen op een rommelmarkt dan op de beleefde monologen in de kerk.’ Iets terughoudender geformuleerd: Wij mogen proberen God over te halen ons gehoor te geven met een beroep op zijn woord, op zijn eer en op zijn barmhartigheid. Dan gaat het over het geschieden van zijn wil, om de overwinning op het kwaad en om de vrede voor Gods kinderen. God nodigt ons daartoe uit en komt ons daarin tegemoet.
Snap je nu wat de schrijvers bedoelen als ze zeggen dat de overwinning op het kwaad behaald wordt in het gebed? Anne en Al, bedankt voor jullie overwegingen. Nu de praktijk.