In het ND van maandag 14 februari stond op de voorpagina een artikel over de Nederlandse banken die een onvoldoende krijgen als het gaat om eerlijk bankieren. Ze investeren bijvoorbeeld in Shell, dat in de Nigerdelta de mensenrechten schendt. Aan de bevolking wordt het recht op water, voedsel, inkomen en gezondheid onthouden. Compliment voor deze krant dat die dit nieuws op de voorpagina zet. En toch geef ik het compliment niet geheel van harte.
Ik vraag mij af hoe het mogelijk is dat een christelijk betrokken dagblad volstaat met zo’n mededeling over de connecties van de banken met Shell, terwijl de misdaad waaraan Shell zich schuldig maakt tussen neus en lippen ter verklaring wordt meegedeeld zonder dat daar nader op wordt ingegaan of dat daar eerder reeds op ingegaan is. Shell, een van de pijlers van onze economie, maakt zich schuldig aan de schending van de meest fundamentele rechten van zwakke mensen.
Is dit geen reden een grondig journalistiek onderzoek in te stellen en misstanden aan het licht te brengen? Moet het kwaad niet ontmaskerd worden als kwaad? Moeten wij als lezers, voor een groot deel belijdende christenen, niet toegerust worden om in deze wereld recht en onrecht te onderscheiden? Of moeten we tevreden zijn met ‘onthullende’ reportages zoals door de EO over een achttienjarige jongen die in een psychiatrische instelling bij tijden aan de muur geketend wordt en bij wie het grootste ongemak veroorzaakt wordt door het feit dat hij wordt gefilmd? Het lijkt erop dat dan het spelen op het sentiment de voorrang krijgt op het zoeken van gerechtigheid.
Deze bijdrage sluit aan op de vorige. Ik roep de media en vooral de christelijke media op hun signaleringsfunctie van wat structureel niet deugt in deze wereld serieuzer op te pakken. Dat helpt ons om niet, als het te laat is, ongemakkelijk te hoeven zeggen: ‘Wir haben es nicht gewusst.’ Want dat is een te gemakkelijk excuus om onze verantwoordelijkheid te ontlopen.
Wat ik graag zou willen weten is: Klopt het dat Shell in de Nigerdelta de mensenrechten schendt? Een krant mag dat toch niet ongecontroleerd schrijven? Als het klopt, wat betekent dit voor onze houding tegenover Shell, van de beursvloer tot aan de pomp? Hoe is het met de andere oliemaatschappijen gesteld? Hoe moet ik als prediker de hoorders in mijn gemeente hierin de weg wijzen? Samengevat: hoe nemen wij hier als christenen afstand van?
Het kan toch niet zo zijn dat wij onrecht dat door (deels) Nederlandse bedrijven en banken wordt aangericht en/of in stand wordt gehouden, terwille van onze eigen welvaart maar stilzwijgend laten voortduren? Laten we alert zijn.