Katinka Simonse gaat in het publieke domein door het leven onder de artiestennaam Tinkebell. Gisteravond was zij op bezoek bij Eva Jinek in het programma Een op een. Zij is net terug uit Bangladesh, waar zij de puinresten heeft bekeken van de confectiefabriek die een jaar geleden is ingestort en waar honderden werkende vrouwen het leven lieten. Zij was teruggekeerd met enkele menselijke botten die ze daar tussen het puin vond om te laten zien hoe respectloos de overheid met de slachtoffers en hun nabestaanden is omgegaan.
De eerste klap in het gesprek was voor Simonse alias Tinkebell, en Jinek kwam die niet meer te boven. ‘Kom maar op met die menselijke resten’, opende Jinek het gesprek. ‘Dat is heftig, zo direct!’, reageerde Simonse. ‘Ja, we zitten hier niet om over koetjes en kalfjes te praten’, was het antwoord. ‘Nou, het zou over de context kunnen gaan. Maar dit is natuurlijk voor de kijkcijfers.’
Met het tonen van die menselijke overblijfselen wilde Tinkebell verontwaardiging oproepen, precies volgens de provocerende methode waarin zij altijd werkt. ‘Is dat geen gebrek aan eerbied voor het mens-zijn, dat je zomaar menselijke resten in je koffer stopt? Hoe zou jij het vinden als iemand er met de botten van je moeder vandoor ging?’ Dat was de begrijpelijke vraag van Jinek. Wat zij even niet begreep is dat haar gesprekspartner deze stuitende daad verrichtte als spiegel om de stuitende situatie in Bangladesh zichtbaar en voelbaar te maken.
Simonse toonde hier een authentieke, diep borende, kritische houding. En dat terwijl in deze een-op-een gesprekken juist de ondervrager geacht wordt kritisch te zijn. Bij de oorspronkelijke, sprankelende verontwaardiging van Simonse kwam Jinek mat over. Haar kritische houding verbleekte tot een professionele pose. Haar aandachtslijstje met kritische punten werkte ze plichtmatig af, soms zelfs in herhaling vallend. Onbevangen ging haar gast erop in.
Tinkebell doet me denken aan de oudtestamentische profeten. Ook andere daden brachten de gemoederen in beweging. Zij slachtte haar kat en maakte van vacht een handtasje. Zij heeft zich laten steriliseren omdat zij het onverantwoord vindt in deze tijd nog kinderen te verwekken en te baren, gezien de verminderende hoeveelheid fosfor in de wereld, en fosfor hebben wij even hard nodig als zuurstof. De profeten verrichtten soms ook symbolische handelingen waarmee ze zichzelf benadeelden. Maar de zaak waarvoor zij stonden vroeg erom, en zij waren geroepen en gedreven.
Ik wil niet beweren dat ik met al haar standpunten en methoden instem, maar ik heb bewondering voor de compromisloze gedrevenheid waarmee ze haar misstanden voor het voetlicht brengt. Daar zou ik als christen van kunnen leren. Zij is een voorbeeld van hartstochtelijk zoeken van waarheid en recht. En zij doet alles om mensen te raken.
En ook ik krijg haar waarheid onder de neus gewreven. Ik heb de keuze mijn verontwaardiging tegen haar te richten, om de manieren die zij gebruikt, of op de zaken die zij aan de kaak stelt. Dat is een herkenbare keuze, waarvoor ook de mannen Gods in de Bijbel hun tijdgenoten stelden, en niet te vergeten, Jezus zelf.