De uitslagen van de gementeraadsverkiezingen wijzen op een enorme populariteit van de PVV, op een afstraffing van het CDA voor de val van het kabinet, en in het algemeen op een afname van de invloed van het christelijke geluid in de politiek. Verruwing, polarisatie en verdergaande vervreemding van christelijke normen en waarden bepalen de ontwikkelingen. Dat is zorgwekkend.
In het verleden vervulde een slechte uitslag voor het CDA mij altijd met teleurstelling. Ook als ik er mijn stem niet aan gegeven had, bleef het toch een beetje mijn partij, in ieder geval die partij onder de grotere partijen waarmee ik mij het meest verwant voelde. Dat gevoel van teleurstelling zou vandaag ook op z’n plaats zijn. Toch heb ik dat niet gekregen. Eerder het gevoel: ze hebben het aan zichzelf te wijten, dan moeten ze de gevolgen ook maar dragen.
Waar ik daarmee vooral op doel, is de indruk van machtspolitiek die het CDA als grootste partij in de coalitie op mij steeds meer heeft gewekt. De reactie van de minister-president op het rapport van de commissie Davids en de kennelijke druk van het CDA op de andere coalitiepartners om de missie in Uruzgan te verlengen zijn daar voor mij signalen van.
Tegelijk besef ik dat ik daarmee voorzichtig moet zijn. Wat was de rol van minister Verhagen richting secretaris-generaal Rasmussen van de NAVO? Er doemt een onvolledig beeld op dat je als waarnemer zelf verder gaat invullen. Rasmussen heeft verklaard dat zijn verzoek niet gebaseerd is op een verzekering uit Nederland dat het wel zou worden ingewilligd, maar wel op de indruk dat Nederland er op een positieve manier mee om zou gaan. Als ik niet volledig geïnformeerd ben, heb ik onvoldoende grond om Verhagen verwijten te maken. Misschien was ik op dat punt in mijn vorige bijdrage wel te stellig.
Daar staat wel weer iets tegenover. Als wij, mensen in het land, oordelen over het optreden van de landelijke politieke partijen, doen wij dat op basis van beeldvorming. De beeldvorming van het CDA is die van een partij die zich breed maakt om haar invloed veilig te stellen, en die alles doet om zijn getalsmatige overwicht maximaal uit te buiten.
Deze negatieve beoording wordt versterkt door de analyse van Roel Kuiper, Eerste Kamerlid voor de ChristenUnie: bij de vorming van het kabinet nam het CDA niet één post waarin werd gewerkt aan de invulling van de nieuwe visie op de overheid als bondgenoot van de samenleving. Niet de sociale of christelijke thema’s, maar andere belangen gaven de doorslag.
Die stijl ben ik zat. Ik krijg het gevoel dat het CDA daarmee zijn mogelijke zegenrijke positie verkwanselt en bijdraagt aan de ongeloofwaardigheid van de politiek. Dit is spelen met vuur. De PVV verzilvert het ongenoegen. Het CDA heeft kennelijk een harde les nodig. Die moet het dan maar krijgen. Anders leren ze het nooit.