Verbijsterend is het beeld dat door NOVA op woensdagavond 14 oktober over de teloorgang van de DSB werd geschetst. Bankbestuurder Van Goor, die de degelijkheid van een gereformeerde-gemeenteouderling uitstraalt, nam voor de zoveelste keer de impopulaire taak op zich zijn bank te verdedigen. In tussentijdse filmpjes het sympathieke gezicht van Dirk Scheringa die door zijn personeel op handen wordt gedragen. Ik kon het niet helpen dat de uitzending mij deed overhellen naar het gevoel dat het spel met DSB door de andere deelnemers niet eerlijk wordt gespeeld. En dat lag niet alleen aan het charisma van de woordvoerders van DSB.
Het begon natuurlijk pas echt goed toen ex-werknemers klachten in de publiciteit brachten over woekerpolissen die zij mét de nieuwe hypotheekrekening moesten zien te verkopen tegen buitensporige provisies van 80 tot 90%. Het beeld van oplichtingspraktijken was snel gewekt. Fraudejager Lakeman deed de oproep aan de klanten om hun geld bij de bank weg te halen, zodat de bank failliet zou gaan. Hiermee was zoveel onrust gezaaid dat de bank vanaf dat moment het crediet van een betrouwbare financiële partner kwijt was. Tot hiertoe is de beeldvorming rond DSB alleen maar negatief.
Toen begon het positieve nieuws. De heer Hendrickx wist namens een groep gedupeerden een overeenkomst met de leiding van de DSB te sluiten over compensatie. En: er zouden gegadigden zijn om de bank over te nemen. Vanaf dit moment slaat de verwarring toe.
Aanvankelijk steunt het ministerie van financiën de schikking tussen DSB en de klanten. De volgende dag echter verbiedt De Nederlandse Bank (DNB) de ondertekening van het akkoord. Vanaf dat moment draait ook Financiën om als een blad aan een boom. Wat is het geval? Bij de overeenkomst is de ombudsman voor bancaire fraudezaken (zeg ik het goed?) betrokken. Dat betekent dat de regeling gevolgen kan hebben voor andere banken die dezelfde norm zouden moeten volgen. Dat zou miljarden aan euro’s gaan kosten.
Bovendien legt DNB beslag op € 800 miljoen aan liquide middelen, zonder duidelijke verantwoording van deze maatregel. Het doek lijkt te vallen. De bank wordt onder toezicht geplaatst. Het failissement wordt aangevraagd.
De preciese gang van zaken ontgaat mij. Eerst wordt op zondagavond het faillissement door de rechter afgewezen. DNB doet een negatieve uitlating (‘een lek’) en de volgende dag spreekt de rechter het faillissement wél uit. Dit wordt aangevochten. Vanmorgen uitspraak.
Wat is het verbijsterende? Dat DNB verbood de overeenkomst met gedupeerden te tekenen! Als de regeling namelijk een olievlekwerking zou hebben, betekent dit veel meer banken met hun leningen en koopsommen boter op het hoofd hebben, en dat DSB maar het topje van de ijsberg is. Zij proberen de schade te beperken door één van de banken, die het misschien wel het bontst heeft gemaakt, tot zondebok te maken. Althans, dit is de suggestie die in de uitzending werd gewekt.
Het beeld dat voor mij opdoemt is een financiële wereld waarin leidinggevenden vol zijn van maar één ding, namelijk zichzelf verrijken, en waarin hun beroepsmoraal slechts wordt bepaald door winst en status.
Als dit scenario klopt – dat is niet zeker -, en er dus doelbewust op een vermijdbaar faillissement is aangestuurd, dan is dat een zorgwekkend teken. Dat zou betekenen dat andere spelers de aandacht van zichzelf proberen af te leiden, om intussen ongestraft hun eigen verkeerde praktijken te kunnen handhaven.
Deze beschouwing is gebaseerd op zeer selectieve informatie. Is ze dan niet voorbarig met nodeloze verdachtmakingen? Ik denk het niet. De financiële sector heeft al zoveel wanpraktijken laten zien, dat er alle reden is om wantrouwig te zijn. Laten ze maar duidelijkheid geven.