In De Wekker, het landelijke blad van de CGK, wordt een beeld opgeroepen van wat de synode van 1998 heeft uitgesproken dat niet in overeenstemming is met de werkelijkheid. In nummer 9 van dit jaar schrijft de hoofdredacteur, dr. Arie Versluis, dat de kerken hebben uitgesproken ‘dat uit het geheel van het spreken van de Heilige Schrift duidelijk is dat het gezaghebbend leiding geven aan de gemeente aan de man en niet aan de vrouw toekomt.’ Een nummer later schrijft redactielid ds. Anne van Olst dat de kerken in 1998 uitspraken dat de leiding van de gemeente volgens de Schrift niet toekomt aan de vrouwen in de gemeente. ‘De kerken spraken uit dat de Schrift de vrouw in het ambt niet toeliet.’
Dit hebben de kerken echter niet uitgesproken. De geschiedenis wordt door hen vertekend, ongetwijfeld niet expres. Hoe komen zij er dan bij dat de synode dit heeft gezegd? Dat halen ze uit de adviezen van het meerderheidsrapport dat de kwestie van vrouw en ambt voorbereidde. Daar hoort de volgende formulering bij: ‘dat uit het geheel van het spreken van de Heilige Schrift geen andere conclusie kan worden getrokken dan dat in de gemeente van Christus vrouwen geen ambtelijke positie kunnen bekleden’, en: ‘dat het binnen het kader van de gereformeerde schriftbeschouwing en ambtsopvatting onmogelijk is om de ambten open te stellen voor zusters der gemeente.’
Maar wat heeft de synode dan wel uitgesproken? Ze heeft de formuleringen van het meerderheidsrapport niet overgenomen. Ze is van oordeel dat de visie van de meerderheid van deputaten ‘een deugdelijke en overtuigende onderbouwing is van het standpunt, dat in de Christelijke Gereformeerde Kerken steeds als het schriftuurlijke heeft gegolden’. Ze spreekt uit, ‘dat het standpunt ten aanzien van de vrouw in het ambt, dat in de Christelijke Gereformeerde Kerken steeds heeft gegolden, schriftuurlijk verantwoord is’.
Het valt op dat deze woorden terughoudender zijn dan het voorstel van de meerderheid van deputaten. Niet: de Bijbel sluit de vrouw in het ambt uit, maar: de gangbare praktijk is Bijbels verantwoord. Verder valt op dat wat de synode uiteindelijk uitspreekt nog weer iets voorzichtiger getoonzet is dan haar overweging onder ‘van oordeel’. Onder ‘van oordeel’ wordt gesproken van een deugdelijke en overtuigende onderbouwing, in de uitspraak wordt gesproken van ‘schriftuurlijk verantwoord’.
Heeft het aanbrengen van deze nuance op wat De Wekker bericht zin, of is het manoeuvreren op de vierkante millimeter? Dat laatste toch niet. Het verschil is namelijk dat het besluit van de synode niet uitsluitend is. ‘Schriftuurlijk verantwoord’ laat enige ruimte voor een andere visie die bij nader inzien misschien wel nog meer Schriftuurlijk verantwoord is. De bewoordingen van het meerderheidsrapport zijn daarentegen absoluut. Als de synode die had overgenomen, had zij een leeruitspraak gedaan. In haar wijsheid heeft zij daarvan afgezien.
Heeft het verschil nog praktische gevolgen? Ja, dat heeft het, en dan vooral voor de toon van de discussie. Van Olst schrijft: ‘Volgens de kerken raakt het wel de Schrift en de belijdenis.’ Met zo’n opstelling raakt de discussie snel oververhit. Daar hebben we niets aan. Mijns inziens raakt de discussie niet de belijdenis, ook niet de belijdenis over de Schrift. Voor- en tegenstanders van de vrouw als ambtsdrager erkennen het gezag van de Schrift. Gelukkig erkent Versluis dat er vrijheid is van persoonlijk gevoelen in de CGK. Dat is ook de indruk die van de behandeling op de synode van 1998 achterblijft. Maar als die ruimte er is, raakt het niet de Schrift en de belijdenis. Als dat wel zo was, was er ook geen ruimte de Schrift anders te verstaan.
Uiteraard gaat het wel om de juiste interpretatie van de Schrift. Daarover moet het gesprek gaan, zonder bij voorbaat de ander van ontrouw aan de Schrift te betichten. Goed luisteren naar elkaars argumenten en overwegingen, met de bereidheid om van elkaar te leren, daar zal het om gaan.