De SGP verandert, niet alleen noodgedwongen in haar standpunten, daartoe veroordeeld door de rechterlijke macht, maar ook in haar presentatie. Dan denk ik niet alleen aan de beleidswijziging dat politici nu ook zelf actief meewerken aan tv-programma’s om het SGP-standpunt te verdedigen, maar ook aan de manier waarop zij zichzelf presenteren.
Ik zie een lijsttrekker voor de gemeenteraadsverkiezingen, een vrouw in dit geval, op skeelers over de boulevard van Vlissingen zwieren. Van de fractievoorzitter in de Tweede Kamer hoor ik niet alleen dat hij veel gevoel voor humor heeft, een eigenschap die je trouwens opmerkelijk vaak onder de mannenbroeders aantreft, maar ik neem waar dat hij deze vaardigheid in zijn bijdragen bij algemene beschouwingen cultiveert door toepasselijke mopjes en uitgesponnen hilarische gelijkenissen te presenteren.
Deze imagowijzigingen doen de SGP in publicitair opzicht geen kwaad. De partij komt op deze wijze veel dichterbij. Lilian Janse in Vlissingen komt ons tegemoet als gewone nuchtere huisvrouw met herkenbare liefhebberijen. Zij vindt rolschaatsen gewoon een leuke hobby en aarzelt net zomin als anderen daar dan ook tijd voor te nemen, voor zover haar bezigheden dat toelaten. En als Kees van der Staaij zijn scherpzinnige vergelijkingen trekt en daarmee de Kamer of de regering een spiegel voorhoudt, zit iedereen vol aandacht te luisteren.
Ik neem alleen waar dat hier een omslag aan de gang is waarvan ik vermoed dat die meer is dan de verpakking. Daartoe vergelijk ik de veranderingen met de norm waaraan de SGP zichzelf altijd gebonden wist: afstand nemen van wereldse ijdelheden. Past rolschaatsen door volwassenen in het besef dat wij voor God altijd tekortschieten en dat wij geroepen zijn ons te richten op de erkenning van dat tekort, de verlossing daaruit en de dankbaarheid daarvoor? En loopt Van der Staaij met zijn smakelijke, want kruidige frivoliteiten niet het gevaar afbreuk te doen aan de ernst van de tegenstellingen en te veel gefocust te raken op zijn eigen populariteit?
Begrijp mij goed, ik heb geen kritiek op de weg die hier wordt ingeslagen. Ik meet die slechts aan de spiritualiteit zoals ik die ken in de bevindelijk gereformeerde hoek die de achterban van de SGP vormt.
Of zou die spiritualiteit zelf ook veranderen? Dat kan haast niet anders. Janse en Van der Staaij komen zelf immers ook uit die achterban. Maar dat betekent dat er intern veel in beweging is. Dat blijkt ook wel uit de kritische geluiden uit de meest behoudende hoek. Daar wordt de roep al gehoord om zich af te scheiden van de SGP zoals die zich nu positioneert. Maar dat betreft vooral de reactie van de partij op het verbod van vrouwendiscriminatie. Echter, ook in de beleving, de kritische houding ten opzichte van de wereld is er iets aan het veranderen.
Dat is een boeiend proces. Het is het zoeken van het juiste evenwicht tussen enerzijds midden in deze wereld te staan en van haar mogelijkheden gebruik te maken, en anderzijds ondubbelzinnig duidelijk te maken niet van deze wereld te zijn.
Daar is de partij voorlopig nog niet uit. Behalve haar vrouwenstandpunt heeft zij te maken met de vraag: hoe kunnen wij in de politiek maximaal duidelijk maken waar het in een mensenleven om gaat? Deze basisvisie ligt namelijk ten grondslag aan de politiek die je voorstaat.